Tìm hiểu về tiêu chuẩn TCVN 8664-1:2011
Các yếu tố về nồng độ bụi, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, … đòi hỏi sự kiểm soát nghiêm ngặt khi thiết kế, vận hành phòng sạch. Để phân chia các cấp độ phòng sạch và chất lượng của từng loại phòng sạch thì sẽ tuân theo các tiêu chuẩn phòng sạch cụ thể. Dưới đây là bài viết tìm hiểu về tiêu chuẩn TCVN 8664-1:2011 về độ bụi trong phòng sạch.
1. Định nghĩa về phòng sạch và tiêu chuẩn phòng sạch
Một căn phòng hoặc khu vực được kiểm soát nghiêm ngặt về số lượng và kích thước hạt bụi cũng như yếu tố nhiệt độ (temperature), độ ẩm (humidity), áp suất (room pressurization), nhiễm chéo (cross- contamination) … để tạo ra một môi trường không khí sạch dành cho nghiên cứu, sản xuất, hiệu chuẩn được gọi là phòng sạch (Cleanroom).
Các tiêu chí về kỹ thuật do các tổ chức trong nước hoặc quốc tế có thẩm quyền ban hành được tổng hợp lại gọi là tiêu chuẩn phòng sạch. Tiêu chuẩn phòng sạch là cơ sở để tạo nên một phòng sạch đảm bảo các thông số: độ sạch, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và kiểm soát vi sinh ….
2. Ứng dụng của phòng sạch
Trước sự phát triển về khoa học và công nghệ, phòng sạch ngày càng được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực: sản xuất, y khoa, nghiên cứu, v.v. Một số ứng dụng của phòng sạch:
+ Ứng dụng trong sản xuất các linh kiện điện tử
+ Ứng dụng trong sản xuất dược phẩm
+ Ứng dụng trong sản xuất các thiết bị y khoa
+ Ứng dụng trong sản xuất thực phẩm
+ Phòng thí nghiệm
+ Bệnh viện
+ Công nghệ sinh học
………
3. Sơ lược về các tiêu chuẩn phòng sạch đang áp dụng trên thế giới và Việt Nam
Kể từ khi được đưa ra lần đầu tiên vào năm 1963 ở Mỹ cho đến nay đã trở thành các tiêu chuẩn chung và được áp dụng trên toàn thế giới. Các tiêu chuẩn này quy định về số lượng hạt bụi trong một đơn vị thể tích không khí. Hiện có 3 tiêu chuẩn phòng sạch được áp dụng trên toàn thế giới là
+ Tiêu chuẩn Federal Standard 209 (FED-STD-209) (1963)
Tiêu chuẩn này là tiêu chuẩn của Liên bang Hoa Kỳ được quy định lần đầu vào năm 1963. Tiêu chuẩn này liên tục được cải tiến và hòan thiện liên tục qua các phiên bản 209A (1966), 209B (1973), … hiện nay là 209E (1992).
+ Tiêu chuẩn Federal Standard 209 E – (FED-STD-209E) (1992)
Tiêu chuẩn này xác định số lượng hạt bụi trong không khí của phòng sạch trên một foot khối (ft3). Đây từng là tiêu chuẩn được áp dụng phổ biến trước đây, tuy nhiên hiện nay nó không còn được áp dụng nhiều nữa.
+ Tiêu chuẩn ISO 14644-1
Đây là tiêu chuẩn được phát hành vào năm 1999 và được sử dụng phổ biến để thiết kế, xây dựng, xác nhận và vận hành phòng sạch.
BẢNG MÔ TẢ VỀ TIÊU CHUẨN ISO14644-1
Ngoài ra, còn có tiêu chuẩn TCVN 8664-1:2011 về độ bụi trong phòng sạch. Tiêu chuẩn này là bản tiêu chuẩn của Việt Nam và tương đương với tiêu chuẩn ISO 14644-1. Tiêu chuẩn này xác định nồng độ các hạt bụi trên mỗi m3 không khí.
4. Về tiêu chuẩn TCVN 8664-1:2011 quy định về lượng bụi
TCVN 8664-1:2011 đề cập đến phân loại cấp độ sạch của không khí trong phòng sạch và môi trường kiểm soát liên quan riêng biệt đến đại lượng của nồng độ hạt trong không khí. Chỉ những mật độ hạt có sự phân bố tích lũy trên cơ sở ngưỡng (giới hạn dưới) trong dải kích thước hạt từ 0,1 μm đến 5 μm mới được xem xét để phân loại.
5. Ứng dụng của các cấp phòng sạch quy định trong tiêu chuẩn TCVN 8664-1:2011
Dưới đây là ứng dụng của các cấp phòng sạch theo quy định của tiêu chuẩn TCVN 8644-1:2011
1. Loại 1 (Cleanroom Class 1)
• Loại phòng thuộc các nhà máy sản xuất các vi mạch tích hợp, công nghệ tinh vi, kích thước siêu nhỏ.
2. Loại 10 (Cleanroom Class 10)
• Loại phòng thuộc các nhà máy sản xuất bán dẫn dùng sản xuất các mạch tích hợp có bề rộng dưới 2 ILm.
3. Loại 100 (Cleanroom Class 100)
• Loại phòng đòi hỏi không có vi khuẩn, bụi để sử dụng sản xuất các loại thuốc tiêm vô khuẩn.
• Loại phòng phẫu thuật cấy mô.
• Loại phòng hậu phẫu sau phẫu thuật cấy mô xương.
4. Loại 1000 (Cleanroom Class 1000)
• Loại phòng sản xuất trang thiết bị quang học chất lượng cao.
• Loại phòng sản xuất bạc đạn kích thước siêu nhỏ.
5. Loại 10,000 (Cleanroom Class 10,000)
• Loại phòng lắp ráp trang thiết bị thủy lực, khí nén, các loại van điều khiển trợ động, các thiết bị định giờ và bộ truyền động chất lượng cao.
• Loại phòng để sử dụng sản xuất các loại thuốc tiêm vô khuẩn.
6. Loại 100,000 (Cleanroom Class 100,000)
• Loại phòng dùng cho công việc liên quan đến quang học.
• Loại phòng dùng lắp ráp linh kiện điện tử, thủy lực và khí nén.
• Loại phòng dùng để sản xuất dược phẩm, thực phẩm
